KIỂM ĐỊNH SAU SỰ CỐ: NỨT, LÚN, NGHIÊNG

KIỂM ĐỊNH SAU SỰ CỐ: NỨT, LÚN, NGHIÊNG – LÀM SAO ĐÁNH GIÁ ĐƯỢC MỨC ĐỘ AN TOÀN CÔNG TRÌNH?

1. Giới thiệu

Trong quá trình sử dụng, nhiều công trình xây dựng gặp phải hiện tượng nứt tường, lún nền, nghiêng nhà xưởng hoặc công trình dân dụng. Đây không chỉ là dấu hiệu xuống cấp thông thường mà còn có thể tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn, dẫn đến sự cố nghiêm trọng.

Để đảm bảo an toàn, chủ đầu tư hoặc người sử dụng bắt buộc phải thực hiện kiểm định công trình sau sự cố. Đây là bước quan trọng nhằm:

• Xác định nguyên nhân hư hỏng.
• Đánh giá khả năng chịu lực còn lại.
• Đưa ra giải pháp xử lý, sửa chữa, gia cường.
• Xác nhận mức độ an toàn khi tiếp tục sử dụng.

Bài viết này, Kiểm định Econs sẽ phân tích chi tiết về quy trình, phương pháp, và lợi ích của việc kiểm định công trình sau khi xảy ra sự cố nứt, lún, nghiêng.

2. Các sự cố thường gặp trong công trình xây dựng

2.1 Nứt công trình

• Nứt tường: Vết nứt ngang, dọc, chéo trên tường gạch, thường do lún móng không đều hoặc vật liệu thi công kém chất lượng.
• Nứt dầm, sàn bê tông: Có thể do tải trọng vượt thiết kế, bê tông không đủ cường độ, hoặc thi công sai kỹ thuật.
• Nứt kết cấu chịu lực: Đây là dạng nguy hiểm nhất, ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn sử dụng.

2.2 Lún công trình

• Lún tổng thể: Công trình hạ thấp đều theo nền đất.
• Lún lệch: Một phần công trình lún nhanh hơn các phần khác, gây ra hiện tượng nghiêng, nứt tường, cửa không đóng mở được.
• Nguyên nhân: Nền đất yếu, tải trọng tăng thêm, hoặc hệ móng thi công không đạt yêu cầu.

2.3 Nghiêng công trình

• Nhà dân dụng nghiêng: Do lún lệch hoặc móng yếu.
• Nhà xưởng nghiêng cột, khung thép: Do tải trọng không đều, lún cục bộ hoặc thi công sai.
• Nguy cơ: Sụp đổ, mất khả năng sử dụng, ảnh hưởng công trình lân cận.

3. Nguyên nhân gây ra sự cố nứt, lún, nghiêng

Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:

• Nền móng yếu: Không khảo sát địa chất kỹ, móng không phù hợp tải trọng.
• Vật liệu kém chất lượng: Bê tông không đủ mác, thép rỉ sét, gạch yếu.
• Thi công sai kỹ thuật: Không tuân thủ hồ sơ thiết kế, bỏ qua quy trình bảo dưỡng bê tông.
• Tải trọng tăng thêm: Cải tạo, nâng tầng, thay đổi công năng mà không kiểm định khả năng chịu lực.
• Tác động ngoại cảnh: Đào móng công trình bên cạnh, rung động do xe tải, thiên tai (mưa bão, ngập lụt…)

4. Tại sao phải kiểm định sau sự cố

Việc kiểm định công trình sau sự cố là bắt buộc vì các lý do:

• Đánh giá mức độ nguy hiểm: Xác định công trình có còn an toàn để sử dụng không.
• Tìm nguyên nhân chính xác: Là cơ sở pháp lý khi xảy ra tranh chấp giữa chủ đầu tư – nhà thầu – đơn vị thi công.
• Đưa ra phương án xử lý: Gia cố, sửa chữa, hoặc tháo dỡ một phần công trình.
• Tuân thủ pháp luật: Theo Luật Xây dựng 2014, mọi công trình có dấu hiệu nguy hiểm đều phải được kiểm định.

5. Quy trình kiểm định công trình sau sự cố

Một quy trình kiểm định chuyên nghiệp thường gồm 6 bước:

Bước 1: Tiếp nhận thông tin sự cố

• Chủ công trình báo cáo hiện trạng.
• Kỹ sư kiểm định khảo sát sơ bộ.

Bước 2: Khảo sát hiện trường

• Ghi nhận các vết nứt, mức độ lún, độ nghiêng.
• Đo đạc sơ bộ bằng thiết bị chuyên dụng.

Bước 3: Thí nghiệm và đo đạc chi tiết

• Thí nghiệm không phá hủy (NDT): Kiểm tra cường độ bê tông, siêu âm khuyết tật.
• Thí nghiệm hiện trường: Nén đất nền, khoan lõi bê tông.
• Đo độ nghiêng, lún: Sử dụng máy thủy chuẩn, máy toàn đạc.

Bước 4: Phân tích nguyên nhân

• So sánh với hồ sơ thiết kế và thi công.
• Đánh giá mức độ ảnh hưởng đến an toàn chịu lực.

Bước 5: Đưa ra kết luận và khuyến nghị

• Công trình an toàn, tiếp tục sử dụng.
• Công trình cần gia cường, sửa chữa.
• Công trình nguy hiểm, cần ngừng sử dụng.

Bước 6: Lập báo cáo kiểm định

• Báo cáo chi tiết về hiện trạng, kết quả thí nghiệm, nguyên nhân, và đề xuất giải pháp.
• Báo cáo có giá trị pháp lý.

6. Các phương pháp kiểm định hiện nay

6.1 Kiểm định trực quan

Quan sát bằng mắt thường để phát hiện vết nứt, võng, nghiêng.

6.2 Thí nghiệm hiện trường

• Khoan lấy lõi bê tông để kiểm tra cường độ.
• Thí nghiệm tải trọng sàn, dầm để đánh giá khả năng chịu lực.

6.3 Phương pháp không phá hủy (NDT)

• Búa bật nảy.
• Siêu âm bê tông.
• Máy đo độ nghiêng kỹ thuật số

7. Trách nhiệm của các bên liên quan

• Chủ đầu tư: Có trách nhiệm báo cáo sự cố, thuê đơn vị kiểm định độc lập.
• Nhà thầu thi công: Phối hợp cung cấp hồ sơ, chịu trách nhiệm nếu lỗi do thi công.
• Đơn vị kiểm định: Đưa ra kết quả trung thực, khách quan, đúng tiêu chuẩn TCVN.
• Cơ quan quản lý nhà nước: Thanh tra, giám sát, xử lý nếu công trình gây nguy hiểm.

8. Lợi ích khi kiểm định sau sự cố

• Đảm bảo an toàn cho con người và tài sản.
• Tránh sự cố sụp đổ thảm khốc.
• Cơ sở pháp lý khi tranh chấp.
• Giúp tiết kiệm chi phí sửa chữa dài hạn.
• Nâng cao uy tín của chủ đầu tư, nhà thầu.

9. Ví dụ thực tế từ Kiểm định Econs

• Trường hợp 1: Nhà xưởng tại Bình Dương bị nghiêng cột thép do lún lệch. Sau kiểm định, Econs đề xuất gia cố móng bằng cọc khoan nhồi mini, đảm bảo tiếp tục sử dụng an toàn.
• Trường hợp 2: Nhà dân tại miền Tây xuất hiện nhiều vết nứt tường do nền đất yếu. Kiểm định xác định nguyên nhân do móng băng không đủ chiều sâu, Econs đã tư vấn gia cố bằng cọc ép BTCT.
• Trường hợp 3: Sàn bê tông tầng 2 chung cư bị võng, nghi ngờ không đảm bảo tải trọng. Sau khi thử tải, Econs khuyến nghị gia cường dầm bằng thép hình.

10. Kết luận và khuyến nghị

Sự cố nứt, lún, nghiêng không thể xem nhẹ, bởi chúng liên quan trực tiếp đến an toàn công trình và tính mạng con người.

Kiểm định sau sự cố là giải pháp bắt buộc để:

• Xác định nguyên nhân.
• Đánh giá an toàn.
• Đưa ra phương án xử lý.

👉 Nếu công trình của bạn đang gặp tình trạng nứt, lún, nghiêng, hãy liên hệ ngay Kiểm định Econs để được tư vấn và kiểm định kịp thời.